Özel Eskişehir Anadolu Hastanesi

MENENJİT HASTALIĞI VE MENENJİT AŞILARI

Yayınlanma Tarihi: 23 12 2020

Yazar: Uzm. Dr. Mehmet Özgür Özdemir

Menenjit nedir? Nasıl belirtileri vardır? Tedavi edilmezse nasıl sonuçlanır?

Menenjit, beyni saran zarların ve beynin iltihaplanmasına denir. Bazı virüs ve bakteriler sebep olur. Ateş, kusma, beslenme bozukluğu, baş ağrısı, dış uyaranlara duyarlılık, ense ağrısı, vücutta döküntü, bebeklerde bıngıldak şişmesi gibi belirtileri vardır. Tedavi edilmezse sağırlık, öğrenme güçlüğü, sara hastalığı, kol ve bacak gibi uzuv kaybı ve en önemlisi etkili bir tedaviye rağmen ölümle sonuçlanabilir.
Nasıl bulaşır?

Solunum yolu ile bulaşır, insanların belli bir kısmında virüs burunda taşıyıcı olarak sessizce bekler ve yakın temasla özellikle 2 yaş altındaki çocuklara, bağışıklık sistemi zayıf kimselere , kreş, okul, kışla gibi birlikte kalabalık ortanda yaşayanlara bulaşır.
Nasıl korunabiliriz ?

Kişisel hijyen kurallarına uymak ve tabi en önemli ve güçlü koruma yöntemi menenjit aşılarıdır.
Sağlık bakanlığı aşı takviminde menenjit aşısı var mı, ücretsiz yapılıyor mu? Yapılıyorsa niye Özel menenjit aşısı yaptırmalıyım?

Menenjit hastalığına sebep olan birden fazla bakteri vardır. Bunların 3 tanesi özellikle önemlidir 1. Haemophilus influenzae tıp b(Hib) 2006 yılından beri 2. Pnömokok (zatürre aşısı olarak da bilinir sık menenjit yapan bir bakteridir) 2008 yılından beri ücretsiz olarak devlet tarafından diğer aşılarla birlikte ücretsiz olarak yapılmaktadır. 3. ve en sık menenjite sebep olan meningokok bakterisine karşı şu anda sağlık bakanlığınca aşı yapılmamaktadır, yani 3 bakterinin ikisine aşı yapılmakta , meningokok bakterisine karşı yapılmamakta o yüzden özel aşı diyoruz. Yanı bahsettiğimiz ilk iki aşı meningokok bakterisine karşı koruyucu değildir.
Meningokok bakterisinin diğerlerinden farkı nedir?

Menenjitlerin büyük çoğunluğunu bu bakteri yapar, ayrıca diğer menenjitlere göre çok hızlı, saatler içerisinde ilerler ve meningokoksemi dediğimiz şok ve çoklu organ yetmezliğine neden olarak ölümcül seyreder.
Neden Benekli Menenjit denir?

Diğer menenjitlerden en büyük farkı deri altında kanamalara yol açarak kırmızı, mor renkli döküntüler oluşturması ve hızla kol ve bacaklara yayılarak gangrene dönüşmesinden dolayı benekli menenjit denir.
Türkiyedeki sıklığı nasıl?

100000 de 3-4 kişide görülüyor, ortalama her yıl 1500 vaka, 350 civarında ölüme sebep oluyor.
Meningokoksik menenjitinin türleri var mı?, Türkiyede en sık hangi tipleri görülüyor?

13 tane hastalık yapan tipi mevcuttur, Türkiyede en sık A,C,W135,Y ve B tipleri görülmektedir, 2009-2016 yılları arasında W135 en sık gibiyken, 2017 den sonra B tipi ilk sıradadır.
Meningokok aşılarının tipleri var mı? Hangilerini yaptırmalıyım? Sadece bir tip aşı yaptırsam ne olur?

Aşılar iki ana guruptan oluşuyor, ülkemizde ACW135Y tiplerini içeren 3 tane ruhsatlı aşı mevcuttur, bunlar ; NİMENRİX, MENVEO ve MENACTRA ‘ dır. Yani bu aşılar birbirinin eşdeğeridir diyebiliriz, arada bazı teknik farklılıklar vardır, bu aşılar 4 bakteri tipinide içermektedir, hekiminiz sizi bilgilendirecektir. Bir de sadece B tipini kapsayan BEXERO adlı aşı mevcuttur ve eşdeğeri şu an için ülkemizde bulunmamaktadır. Biz çocuk hekimleri olarak bahsettiğimiz bu 5 tane bakteriyi kapsayacak şekilde bebeğinizi aşılamayı tavsiye ederiz ki hastalığın tüm tiplerine karşı korumayı sağlayalım.
Aşıların yan etkisi var mı? Aşılar otizm yapıyor mu?

Diğer bildiğimiz aşılardan çok farkları yoktur, ateş, huzursuzluk aşı yerinde lokal kızarıklık gibi bilindik yan etkileri vardır. Hiç bir aşı otizm yapmaz ,bilimsel bir temeli yoktur.
Aşılar hangi aydan itibaren yapılır? Acaba aşıyı yaptırmakta geç mi kaldım? Diğer aşılarla yada iki menenjit aşısı aynı anda yapılır mı? Zararı olur mu?

Aşılar 2. Aydan itibaren yapılabilir, herhangi bir yaş gurubunda da yapılabilir, hastalığı geçirmediysek hiç bir şey için geç değildir, ne kadar erken yapılırsa o kadar erken koruma sağlanır. Diğer sağlık ocağı aşıları ve iki farklı gurup menenjit aşıları aynı anda yapılabilir. Aşının kaç doz olacağı yaşla değiştiği için, aşı markası ve yapılacak doz sayısı konusunda hekiminiz size bilgi verecektir.