Rotavirüs Nedir ?

---

Rotavirüs Nedir ?

Yayınlanma Tarihi: 01 04 2021

Yazar: Uzm. Dr. Mehmet Özgür Özdemir

 

• Rotavirüs nedir? Hangi hastalığı yapar?

Rota kelimesi latincede tekerlek anlamını taşır, virüsün yapısı tekerleği andırdığı için Rotavirüs ismi verilmiştir. Bu virüsler özellikle 5 yaş altı çocuklarda , görülen en sık ve en ağır seyirli gastroenterite(ishale) sebep olan virüslerdir.

• Belirtileri nelerdir? Seyri nasıldır?

Rotavirüslerin sebep olduğu hastalık tabloları; basit sulu dışkılamadan, ateş, kusma, ve ağır ishalle seyreden ve dehidratasyon(sıvı kaybı) ile, elektrolit dengesizliği(tuz kaybı), şok ve ölüme kadar giden şekilde seyredebilir. Genellikle 39 dereceyi bulan dirençli ateş, beraberinde sık, yoğun kusmaların ardından günde 20 defayı bulan pis kokulu, bol sulu ishal yapar.

• Hangi yaş gurubunda sık görülür? Hangi sıklıkta hastaneye yatış gerektirir?

En sık 6 ay ile 24 ay arası bebeklerde sık görülür. Ülkemizde ishal nedeniyle hastanede yatan çocukların ortalama %40-60' ı Rotavirüs ishallerin'den yatmaktadır.

• Nasıl bulaşır?

Çok bulaşıcı virüslerdir, çevresel şartlara oldukça dirençlidir. Daha çok kontamine olmuş su ve besin maddelerinden, dışkı ile kirlenmiş eller, çeşitli eşyalar ve oyuncaklar, kişiden kişiye direk temas ile bulaşır. Hasta bir çocuk ile temasından yaklaşık 2-4 günlük bir kuluçka süresini takiben; yüksek ateş ve kusma başladıysa bu hastalıktan şüphe edilmelidir.

• Tanısı nasıl konulur?

Hastadan alınan az miktarda gaita (kaka) tahlili ile tanı koyarız, kan tahlili ile tanı koyulmaz.

• Tedavisi nasıldır? Antibiyotik tedavisi etkili midir?

Tedavi daha çok bulgulara yöneliktir, kendisine özgü bir tedavisi yoktur, ateşi, kusmayı kontrol altına almak, çocukta sıvı kaybımı önlemek için bol sıvı , diyet, gerekirse serum tedavisi uygulanmaktadır, ishal rahatlatıcı probiyotik ilaçlar kullanılabilir. Viral bir enfeksiyon olduğu için antibiyotik tedavisinin etkisi yoktur, hatta bağırsak florasını bozarak ishalin daha uzun seyrine yol açabilir.

• Rotavirüs birden fazla tekrarlar mı?

Evet birden fazla tekrarlayabilir, ama ilk geçirdiği en şiddetli olanıdır.

• Nasıl korunmalıyız ?

İlk etapta kişisel hijyen kurallarına uymak, ortak eşya , oyuncak kullanımının engellenmesi, dezenfeksiyon; ama 2 yaş altındaki bir bebeğin bu kuralları nasıl yapacağı soru işaretidir. O yüzden yine en etkili koruma yöntemimiz Rotavirüs aşılarıdır.

• Ülkemizde kaç çeşit rotavirüs aşısı vardır ? Ne zamandan beri uygulanmaktadır ?

Türkiyede ruhsatlı 2 adet aşı bulunmaktadır; ROTATEQ® ilk olarak 2006 yılından, ROTARİX® 2008 yılından bu yana ruhsatlıdır.

• Aşıyı hangi aylarda yaptırmam lazım ?

Her iki aşıyıda en erken bebeğiniz 6. haftalıktan itibaren yaptırabilirsiniz. Kendi uygulamamda 2. yada 3. ayında yaptırmanızı tavsiye ediyorum.

• Kaç doz aşı yaptırmalıyım ?

ROTATEQ® en az 4 hafta aralarla 3 doz, ROTARİX® en az 4 hafta aralarla yapılmış 2 doz şeklinde uygulanabilir.

• Aşının zamanını geçirdim mi? ilk dozu en geç ne zamana kadar yapılabilir ?

Aşının ilk dozunun 105 günlükten sonra yapılması önerilmez.

• İlk dozlarını yaptırdım, son dozunu en geç ne zamana kadar yaptırmam lazım ?

Her iki aşının, en son dozlarının bebeğimiz 6. ayını doldurana kadar yapılması önerilir.

• Aşı hangi formda yapılıyor ?

Her iki aşıda ağızdan yapılan(içirilen) bir solusyon şeklindedir, iğne olarak yapılmaz.

• Aşıların ne gibi yan etkileri vardır ?

Her iki aşının da benzer şekilde diğer aşılarda olduğu gibi, ateş, huzursuzluk, ishal aşı bileşenlerine karşı allerji, çok nadiren bağırsak düğümlenme riski vardır.

• Rotavirüs aşısı yaptırdım çocuğumu diğer bütün mikrobik ishallere karşı korur mu ?

Bağırsak enfeksiyonlarına neden olan çok fazla sayıda bakteri, virüs ve parazit bulunmaktadır, aşınınız sizi sadece rotavirüs ishaline karşı koruyacaktır, diğer ishallere karşı korumaz.

• Bebeğim aşı yapılırken verilen aşıyı kustu, tekrar bir doz daha aşı yaptıralım mı ?

Hayır tekrarlayan ek doz aşı önerilmez.

• İlk aşım başka bir marka ikinci aşımı farklı bir marka yaptırsam olur mu ?

Hayır aşılamaya hangi aşı ile başlandıysa devamı da aynı aşı ile olmalıdır.

• Rotavirüs aşısı diğer aşılarla aynı zamanda yapılabilir mi ? Çok ağır olmaz mı ?

Diğer aşılarla aynı anda yapılabilir, sorun olmaz, kendi pratiğimde de sorunla karşılaşmadım.

• Rotavirüs ishaline karşı aşının koruyuculuk oranı nasıldır ?

Her iki aşıda ,ortalama %80-90 seviyelerinde koruma sağlar.

• Hangi durumlarda aşı yapılmaz ?

İlk aşıdan sonra aşı bileşenlerine karşı allerjik bir reaksiyon varsa, bebeğimizde saptanmış bir bağışıklık sistemi düşüklüğü hastalığı varsa, bebeğiniz daha önceden bağırsak düğümlenmesi geçirmiş ise, yada mide bağırsak sisteminde yapısal anormallikler varsa, aşı yapılması esnasında ateş, ishal, ciddi solunum yolu enfeksiyonu geçiriyor ise aşının yapılması önerilmez.

• Aşıyı yaptırmadım bir sorun olur mu ? Siz neden öneriyorsunuz ? Ulusal aşı takvimimizde peki neden yok ?

İshaller tüm dünyada 5 yaş altı çocuklarda en sık ölüm nedenleri arasında 2. sıradadır

bu ishallerinde en ağır seyirlisi Rotavirüs ishalleridir ortalama %40-60'ı hastanede yatış gerektirir. Her bebek bu riski taşıdığı için bebeğimizin sağlık durumu ve ailelere olacak iş gücü kaybı ve maddi ve manevi yükü değerlendirecek olursak tedbiren aşının yapılmasını önermekteyim. Tüm dünyada şu an 94 ülkede aşı ücretsiz olarak yapılmaktadır, bizim ülkemizdede önümüzdeki süreçte aşının ücretsiz olacağını düşünüyorum.

 

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

 

---